Στην εκδήλωση της Δευτέρας 27 Νοεμβρίου, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά η έρευνα της Women Act, με την υποστήριξη του Ιδρύματος Friedrich Naumann for Freedom Ελλάδας και Κύπρου, σχετικά με τις προκλήσεις που καλούνται να διαχειριστούν οι γυναίκες στην καριέρα τους, ενώ ακολούθησε μια εποικοδομητική συζήτηση, με προτάσεις που δύνανται να εφαρμόσουν επιχειρήσεις και οργανισμοί, προκειμένου να σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος στην έμφυλη ισότητα. Τη συζήτηση συντόνισε η Μαρία Γιαννιού, συνιδρύτρια της Women Act.

Η επαγγελματική εξέλιξη των γυναικών: Πως διαχειριζόμαστε το φαινόμενο του «σπασμένου σκαλοπατιού»;

Η επαγγελματική πορεία των γυναικών, τα έμφυλα εμπόδια που αναμένεται να αντιμετωπίσουν κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής τους πορείας, οι δυνατότητες επαγγελματικής τους εξέλιξης, αλλά και το πως οι ίδιες οι γυναίκες εισπράττουν αυτήν την πραγματικότητα, αποτελούν ένα μείζον κοινωνικοπολιτικό ζήτημα. Συνάμα, είναι κρίσιμο να ξεκινήσει ένας δημόσιος διάλογος μεταξύ πολιτικών, επιχειρήσεων και στελεχών, ώστε οι γυναίκες να έχουν της ίδιες ευκαιρίες ανέλιξης, χωρίς έμφυλες διακρίσεις.

Η έρευνα

Η Μαρία Καρακλιούμη, στατιστικός και υπεύθυνη ερευνών της RASS AE, που πραγματοποίησε την έρευνα, και η Αντιγόνη Κουβίδη, συνυδρύτρια της Women Act, παρουσίασαν τα στατιστικά ευρήματα της έρευνας, αναδεικνύοντας εκείνα που κάνουν τη μεγαλύτερη εντύπωση. Η έρευνα, που βασίστηκε σε ένα συμπεριληπτικό δείγμα 1151 γυναικών με γεωγραφική κατανομή σε όλη τη χώρα, ώστε να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα, παρουσίασε πολύ σημαντικά ευρήματα.

Αρχικά, το επίπεδο σπουδών των γυναικών είναι πολύ υψηλό σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, αφού το 50% των συμμετεχουσών δήλωσε ότι κατέχει μεταπτυχιακό δίπλωμα σπουδών. Εντούτοις, μόλις 4 στις 10 γυναίκες δηλώσαν ότι τα χρήματα που λαμβάνουν τους φθάνουν μόνο για την κάλυψη των αναγκαίων τους εξόδων, ενώ 3 στις 5 γυναίκες δήλωσαν ότι έχουν χαμηλότερο μισθό από τον σύντροφο τους. Τα παραπάνω καταδεικνύουν τη ζοφερή οικονομική πραγματικότητα με χαμηλούς μισθούς και τις έμφυλες διακρίσεις σε βάρος των γυναικών στα περιβάλλοντα εργασίας τους.
Παράλληλα, οι νεότερες συμμετέχουσες  βλέπουν προοπτική στην ισότητα των δυο φύλων, σε αντίθεση με τις αντίστοιχες μεγαλύτερης ηλικίας γυναίκες, που είναι περισσότερο απαισιόδοξες.

Στοιχείο της έρευνας που προξένησε έντονο ενδιαφέρον, ήταν ότι όσο πιο υψηλό είναι το μορφωτικό επίπεδο των γυναικών, τόσο πιο έντονα διαπιστώνουν έμφυλες ανισότητες και εμπόδια στην επαγγελματική εξέλιξη τους.

Η μητρότητα ως εμπόδιο;

Ο συνδυασμός εργασίας και μητρότητας αποτελεί δύσκολη εξίσωση για τις εργαζόμενες γυναίκες, όπως και η επαγγελματική τους εξέλιξη ως εργαζόμενες μητέρες. Σχεδόν 4 στις 5 γυναίκες πιστεύουν ότι η μητρότητα καθιστά δύσκολη την προαγωγή, ακόμα και αν οι ίδιες πιστεύουν ότι την αξίζουν, ενώ νιώθουν ότι η μητρότητα θα τις επηρεάσει αρνητικά στην επαγγελματική τους πορεία και ανέλιξη. Ταυτόχρονα 1 στις 2 θεωρεί ότι αδυνατεί να αναλάβει ευθύνες που αναλογούν στις ικανότητες της και να εξελιχθεί επαγγελματικά.

Το παραπάνω στοιχείο της έρευνας, φέρνει στην επιφάνεια μια σειρά από έμφυλες διακρίσεις βαθιά ριζωμένες στην ελληνική κοινωνία. Από την μία οι γυναίκες καλούνται να αναλάβουν σχεδόν εξ’ ολοκλήρου το βάρος της ανατροφής των παιδιών ή τις δουλειές του σπιτιού, και από την άλλη οι επιχειρήσεις δεν υλοποιούν επαρκείς πολιτικές στήριξης τους, όπως για παράδειγμα η τηλεργασία, που η πλειοψηφία των συμμετεχουσών θεωρεί ότι τους δίνει ελευθερίες, χωρίς όμως να αξιοποιείται στον ίδιο βαθμό μετά την άρση των μέτρων για την πανδημία.

Μια ανάγνωση της πραγματικότητας

Η Μαριάννα Σκυλακάκη (ΑθηΝΕΑ Editor-in-Chief & CEO) στην παρέμβαση της, επισήμανε το γεγονός ότι οι γυναίκες ξέρουν ότι είναι πιο πιθανό να βρουν δουλειά μέσω γνωριμιών. Μολονότι φέρεται να γνωρίζουν ότι η αγορά εργασίας λειτουργεί με αυτό τον τρόπο, οι ίδιες είναι διστακτικές στο να χτίζουν ή να αξιοποιούν δίκτυα.

Επιπρόσθετα, η ομιλήτρια στάθηκε στο ότι παρόλο που πολλές γυναίκες δέχονται σεξιστικές συμπεριφορές στα περιβάλλοντα εργασίας τους και αυτό αποτελεί άμεσο εμπόδιο, τέτοια περιστατικά δεν τις εκπλήσσουν πλέον, ενώ τόνισε ότι οι γυναίκες θα πρέπει αρχικά να αναγνωρίσουν ότι το έμφυλο πρόβλημα υπάρχει, να γίνουν πιο διεκδικητικές για τον εαυτό τους, όντας μείζονος σημασίας να διεκδικούν και για τις άλλες, να γιορτάζουν την επιτυχία άλλων γυναικών, και τελικά να ζητούν λύσεις από εργοδότες και πολιτικούς. Συγχρόνως, υπέδειξε την ανάγκη κρατικής μέριμνας για την στήριξη των γυναικών.

Ο ρόλος της εργοδοσίας

Η Βίκυ Χαρίτου (Senior HR Development Consultant, Trainer, Facilitator, Business & Career Coach, TackTMI Greece) μιλώντας από την οπτική των επιχειρήσεων, παραδέχθηκε ότι σε επίπεδο εργοδοσίας πρέπει να γίνουν πολλά βήματα, αφού είναι βαθιά ριζωμένες οι νοοτροπίες στην εργοδοσία που τροφοδοτούν το «σπασμένο σκαλοπάτι». Ύστερα, θα ήταν κρίσιμο να γίνει στατιστική καταγραφή της πραγματικότητας από τις επιχειρήσεις σε έμφυλα ζητήματα, ώστε να διαπιστωθεί πόσες γυναίκες ή μητέρες βρίσκονται σε θέσεις ιεραρχίας, ανέφερε. Με αυτό τον τρόπο, οι εταιρίες θα έχουν την ευκαιρία να συνειδητοποιήσουν την πραγματικότητα και να ξαναφρεσκάρουν τις πολιτικές τους.

Η ομιλήτρια συνέστησε οι εταιρίες να καταλάβουν πως η συμπερίληψη και η έμφυλη ισότητα, ενισχύουν την καινοτομία και τα επίπεδα ευτυχίας των εργαζομένων, πράγμα που τους κάνει ακόμα πιο αποδοτικούς. Υποστήριξε ότι το αποτέλεσμα είναι win win για όλες τις πλευρές, και κλείνοντας, τόνισε τα τεράστια οφέλη για τους εργαζόμενους και την περαιτέρω ενίσχυση του brand.

Ο όρος «σπασμένο σκαλοπάτι», που αποτέλεσε και την ιδέα για τον τίτλο της έρευνας, περιγράφει το εμπόδιο που βρίσκουν οι γυναίκες ως προς την επαγγελματική τους εξέλιξη από το αρχικό, κιόλας, στάδιο. Το «σπασμένο σκαλοπάτι» έχει ως αποτέλεσμα οι περισσότερες γυναίκες να μην καταφέρνουν να αποκτήσουν ανώτερες θέσεις στις επιχειρήσεις στις οποίες εργάζονται. 

Η Μαρία Αλεξάνδρα Κεφαλά, Υφυπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, απηύθυνε χαιρετισμό προτού ξεκινήσει η εκδήλωση.