#KADINLARİLERİDE

Büyük Hayaller Kurmanın Önemi

Ravda Nur Cuma çocukken doktor olmanın hayalini kuruyordu. Okulda iyi ve kandan korkmayacak kadar cesur olduğu için insanların hayatını kurtaracak ameliyatlar yapacağını düşlüyordu.

Bu, evini yok eden ve geleceğinin gidişatını değiştiren savaştan önceydi.

On yıl sonra, 23 yaşındaki Suriyeli genç kadın, barış doktoru olmak istiyor. Gerçekten de hayat kurtarıyor, mülteci kızlarını çocuk yaşta evlilik tuzağından koruyor.

Ravda, Hasan Kalyoncu Üniversitesi'nde Uluslararası İlişkiler okurken kendi vakfını yönetiyor ve mülteci kamplarında yaşayan ailelerin kızlarına eğitim yoluyla daha iyi bir gelecek sağlamalarına yardımcı oluyor. RavdaNur Vakfı bugüne kadar Fırat Kalkanı bölgesinde 40.000'den fazla, Gaziantep'te 3.000'den fazla çocuğun okula dönmesine destek verdi.

Ayrıca, Türkiye tarafından kontrol edilen bölgeye içme suyu ve temel sağlık hizmetleri sağlamak için Kuzey Doğu Suriye Yardım Koordinatörü olarak Uluslararası Mavi Hilal ile birlikte çalışarak sınırın ötesindeki Suriyelileri desteklemeye çalışıyor.

Çalışmaları ve bağlılığından ötürü, 2020’de Washington DC merkezli HasNa kurumunun 'Peacebuilder' ödülünü almaya hak kazandı.

İnsan ve göçmen haklarının yorulmak bilmez bir savunucusu olan Ravda, New York'taki Birleşmiş Milletler Genel Merkezi'nde ve Avrupa Parlamentosu'nda halihazırda bu konularda sesini duyurmuştur. İnsanlara yardım etmek, savunuculuğunun, insani çalışmalarının ve kişisel yaşamının ana itici gücü.

Çıplak ayak yürümek

Ravda Nur Cuma, dokuz kardeşli bir ailenin ortanca çocuğu olarak İdlib'de büyüdü. Babası bir iş adamıydı. Annesi bir ev hanımıydı, ailesine ve her çocuğun babası tarafından dikilmiş kendi ağacına sahip olduğu bahçeye bakıyordu.

Ailesi için eğitim birinci öncelikti ve Ravda'nın babası onu ve kız kardeşini iyi bir özel okula gönderiyordu. Savaş başladığında Ravda 13 yaşındaydı.

2011'in sonunda bir akşam babası aşağı indi ve ailesini ayrılmaya hazırlanmaya çağırdı. Kalın giysiler giydiler, pasaportlarını ve kimliklerini aldılar ve gecenin bir yarısı dağlara doğru yürüyerek ayrıldılar. Ravda sokaklardaki kaosu, yaklaşan bir tankın sesini, ağlayan kadınları, çıplak ayakla dolaşan çocukları, evlerinden kaçan insanları hatırlıyor. Ailesi, Türk ordusunun onları bir çadırına yönlendirdiği Türkiye sınırına dört saat yürüdü.

“Biz ayrıldığımızda babam birkaç ay içinde krizin biteceğini ve geri döneceğimizi düşünüyordu. Ama o zamandan beri evimizi görmedik” diyor Ravda. Çadır hayatına yavaş yavaş ve isteksizce alışan Ravda, babasının tavsiyesi üzerine onlar oradayken Türkçe öğrendi. Savaş bitse ve Suriye'ye geri dönebilseler bile, bunun faydası olacağını söylemiş. Ayrıca çocuklarını zihinlerini meşgul ederek mülteci hayatının zorluklarından onları uzaklaştırmak istemiş. Ravda hızlı öğrenen biriydi ve iki ay içinde Türkçe dil kursunun en iyi öğrencisi oldu ve mülteci kampı müdürünün takdirini kazandı. Kısa bir süre sonra ailesi, daha iyi yaşam koşullarına sahip oldukları ve çocukların eğitimlerine devam edebilecekleri Kilis yakınlarındaki bir konteyner kampına taşındı.

Liseye geçtiğinde, Ravda kız akranlarının sınıfa gelmeyi bıraktığını fark etti. Ya evlendiklerini ya da işe gönderildiklerini anladı.

Ravda, “Ekonomik durum nedeniyle ve gelecekte ne olacağını bilmedikleri için birçok Suriyeli aile, kızlarını güvende tutmak için genç yaşta evlenmeleri gerektiğini düşündü” diye açıklıyor. "Böyle bir hayata sahip olmak istemedim. 14 yaşında evlenip çocukken çocuk sahibi olma fikri hayallerimi yıkıyordu. Ama babam bana her zaman şöyle derdi: “Merak etme, seni eğitmek için elimden geleni yapacağım. Şimdi mülteci olsak da elimden geleni yapacağım” dedi.

Ailesi de onun evlenmesi için akran baskısı altındaydı, ancak Ravda'nın babası buna yenik düşmedi. Kızına seçme özgürlüğü verdi.

Ancak hevesi ve cesareti kırılmış hissetmek yerine, Ravda bu ailelerle konuşmaya ve onları eğitimin önemi konusunda ikna etmeye karar verdi. Bazıları yüzüne kapıları kapattı, bazıları dinledi ama yeterince cesur olmadıklarını söyledi, bazılarını ise okulun kızlarını göndermek için güvenli bir yer olduğuna ve eğitimin ilerlemenin tek yolu olduğuna ikna etmeyi başardı.

Sesini yükselt ve hikayeni anlat

Okuldaki sıkı çalışması fark edildi ve Ravda hem Türk vatandaşlığı hem de Hasan Kalyoncu Üniversitesi'ne burs almaya hak kazandı. Ravda, “Babama kızını gerçekten başka bir şehre tek başına mı gönderiyorsun diye soranlar çok oldu ve o şöyle cevap verdi: Evet, kızımla gurur duyuyorum ve ona güveniyorum” diyor.

2016 yılında mülteci kızların eğitimini destekleyen vakfını tescil ettirdi. Ayrıca öğrenimi sırasında geçimini sağlamak için çalışmaya başladı.

İlk maaşıyla, anne ve babasını kamptan çıkarmak için Hatay'da (Türkiye'nin Suriye sınırındaki bir ili) bir daire kiraladı. “Onlara söylediğimde annem dedi ki: “Sen bizim annemizsin. Biz senin ailen değiliz; sen bizim ailemizsin." Ve sonra babam şöyle dedi: “Kampta dört yıl yaşadıktan sonra dört duvar arasında olacağımı asla hayal etmemiştim”, Ravda sevgiyle hatırlıyor.

Genç kadın, kız kardeşlerini yanına alarak eğitimlerine devam etmelerini sağladı. Küçük olan voleybolcu olmayı hayal ediyor, büyük olan ise uçak mühendisi olmak için okuyor. “Kız kardeşlerim bana ilham veriyor” diyor Ravda. "Hayatları için savaşabilen ve erkeklerin yardımına ihtiyaç duymayan güçlü ve başarılı kızlar."

Kendi geleceğine gelince, Ravda bir gün Suriye'nin ve toplumunun restorasyonuna yardım edebileceğini umuyor. Uluslararası İlişkiler bölümünden mezun olduktan sonra Ortadoğu siyasetinde yüksek lisans yapmak istiyor.

Aynı zamanda, Türkiye tarafından kontrol edilen Suriye bölgesinde sürdürülebilirlik ve kalkınma projeleri üzerinde çalışan bir STK olan Uluslararası Mavi Hilal Yardım ve Kalkınma Vakfı'nda sınır ötesi koordinatör olarak çalışıyor. “Bana duydukları güven için bu vakfa gerçekten müteşekkirim ve şimdi Suriye içinde bir projeyle ilgileniyorum. Kendimi geliştirmeye başladım ve ülkemi de yeniden görme fırsatım oluyor. Artık ülkeme gidebileceğim ve oradaki insanlar için bir şeyler yapabileceğim için umutluyum. Ve umarım bir gün ülkem barışa kavuşur”, diyor Ravda.

Hâlâ üniversitede olmasına rağmen, her mültecinin eğitime erişim hakkı konusunda kamuoyu önünde konuşmak için her fırsatı kullanıyor.

Ravda, İngilizce öğrenmek için ABD'de bir değişim programına gittiğinde, bu zamanı savunuculuk yapmak için kullandı ve hatta New York'taki Birleşmiş Milletler Genel Merkezi'nde konuşma yaptı.

“Hep büyük hayaller kurardım. Babama her zaman güçlü bir kadın olmak ve bir değişiklik yapmak istediğimi söylerdim. Bu nedenle, dünya liderlerini her gün milyonlarca kızın karşılaştığı sorunlar hakkında bilgilendirmek büyük bir başarıydı ve bunu yapmaya devam etmem gerekiyor.

Duramam çünkü sosyal medyada, konuşmamı ve hikayelerini anlatmamı isteyen kızlardan çok mesaj alıyorum”, diye ekliyor Ravda.

İnsan hakları aktivisti, mültecilerin kendilerini temsil etmelerinin, savaşın neden çıktığını kamuoyu önünde sorgulamalarının, seslerini yükseltmelerinin ve cehalet veya güvensizlik ile karşılaşsalar bile kendilerinin çözüm üretmesinin çok önemli olduğuna inanıyor.

Ravda, "Bir gün Instagram'ı açtım ve birinin şunu sorduğunu gördüm: Suriyeli bir kadının gerçekten bir şey yapacağına inanıyor musun?" “Gerçekten üzüldüm çünkü kızlar, bir erkeğin bir kadından daha güçlü olduğu, erkeğin yemeğini bitirmesini diğer odada bekledikten sonra kendi yemeğini yiyebileceği düşüncesiyle, bu nefret dolu sözlerle büyüyor. Benim ailem farklıydı ama yine de buna inanan bir toplumda yaşadığımız için bununla yüzleştik. Kadınlar olarak bir değişiklik yapmalıyız. Birinin bize yardım etmesini ve bizi kurtarmasını beklemek işe yaramaz.”

Ravda, kendisini her zaman feminist olarak gördüğünü de ekliyor. Ona ilham veren rol modellerden biri de oyuncu ve yardımsever Angelina Jolie.

Eski mülteci kampını ziyaret ederken Aktris Jolie ile şahsen tanışma fırsatını nasıl kaçırdığının hikayesini bile gülerek paylaşıyor. Ravda o sırada başka bir şehirdeydi ve Jolie'yi göremediği için büyük bir hayal kırıklığına uğradı. “Ona gerçekten hayranım. Bana her zaman güç verir. Yüzüne baktığımda gelecekten umutlu hissediyorum” diye anlatıyor Ravda.

Her kadın için güvenli bir alan

Ravda, Türkiye'de iyi bir yaşam sürse ve çalışmalarıyla fark yaratsa da, yabancı bir ülkede yaşayan bir mülteci olarak hâlâ çok fazla ayrımcılığa ve hatta nefrete maruz kalıyor.

Televizyona çıktıktan sonra, Türkiye'de bir siyasi partinin kadın üyesi tarafından sözlü saldırıya uğradı ve bunun sonucunda birçok nefret dolu sosyal medya mesajı ve hatta kendisine yönelik tehditler aldı.

Ravda'nın yanıtı, ayrımcılığa karşı çıkmak, Suriye savaşının karmaşıklığını ve mültecilerin bu hayatı nasıl kendileri için seçmediklerini açıklamaya çalışmak oldu. “Birçok platform yanlış algı yaratmak için mülteciler hakkında yanlış bilgiler paylaşıyor. Suriyeli öğrencilerin üniversitelere sınavsız gittiklerini ve çok hızlı bir şekilde iyi burslar aldıklarını söylüyorlar. Doğruyu söylüyorum – Suriyelilerin okula gitmesi o kadar zor ki, her Suriyeli mültecinin hayatı mahvoluyor” diyor Ravda.

Bu karanlık anlarda ona yardımcı olan ve ona umut veren şey, mülteci kamplarındaki çocuklarla tanışmak. Zorluklara rağmen hep gülümsüyorlar ve umut dolular.

“Hayatımda ne zaman zor zamanlar geçirsem, kışın mülteci kampında üşüdüğümü hatırlıyorum. Bazen yiyecek bir şeyimiz olmuyordu ama şimdi aileme bakıyorum, kız kardeşlerime bakıyorum ki onlar okula gitsinler ve iyi bir hayat yaşasınlar. Her kız için iyi bir rol model olmaya çalışıyorum” diye ekliyor.

Amacı, çok sayıda kız çocuğu ve çocukları eğitme çabasını desteklemeye devam etmek. Ayrıca Afganistan, Pakistan ve başka yerlerdeki kadınlara yardım etmek için çalışmalarını genişletmeyi umuyor.

“Her kadının güvenli bir alan ihtiyacı ve toplumun bir parçası olmaya hakkı vardır. Afganistan'daki bu kadınlara toplumun bir parçası olabilmeleri için bir alan açmamız gerekiyor” diye haykırıyor Ravda ve ardından şu sonuca varıyor: “Amacım gerçekten insan hakları için savaşmak. Mülteci olarak doğmadık ve ülkemizdeki savaş bizim suçumuz değil. Sadece insan olarak görülmemizi istiyorum çünkü biz sadece sayı değiliz. Herkesin farklı bir hikayesi var. Her mültecinin hayatta bir fırsata ihtiyacı var.”

#FemaleForwardInternational ile ve web sitemizdeki Özel Odağımızda kadınların güçlendirilmesiyle ilgili daha fazla hikayeyi takip edin.

Documentary Film

Discover more about Ravda Nur Cuma from the documentary film “Life flourishes again...Hope has the power to transcend all disasters” by Coşkun Aral. 

A product of the “European Cities Network on Migration” project was the documentary directed by the famous producer Coşkun Aral. Four immigrants from four countries (Turkey, Greece, Spain and Germany) share their journeys starting from the first day when they left their homes,  the difficulties they have experienced, the opportunities they have seen, their transformations and their aspirations.  The project was organised by the European Liberal Forum with the support of the Turkish Office of Friedrich Naumann Foundation for Freedom.