ΠΕΡΙΦΕΡΙΑΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
Ι. Συνεργασία Νέων χωρίς Σύνορα
Τα σύνορα και τα εθνικά κράτη παραμένουν αρκετά σημαντικά στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Τα διμερή ζητήματα/εντάσεις διαμορφώνουν τις εξωτερικές πολιτικές των χωρών και επηρεάζουν την αλληλεπίδραση και τη συνεργασία μεταξύ των γειτονικών κρατών της περιοχής.
Τις τελευταίες δεκαετίες η Ελλάδα, η Βουλγαρία και η Βόρεια Μακεδονία έχουν αποξενωθεί λόγω των πολιτικών εξελίξεων και της επικράτησης τοξικής και διχαστικής ρητορικής λόγω διμερών διαφορών. Μέχρι σήμερα, αυτή η κατάσταση έλλειψης εμπιστοσύνης και σεβασμού στις δημόσιες υποθέσεις είχε αρνητικό αντίκτυπο στη νεολαία και των τριών χωρών. Μέχρι στιγμής, οι νέοι της περιοχής είχαν περιορισμένες ευκαιρίες να συναντηθούν και να συνεργαστούν μεταξύ τους. Στις μέρες μας, τα εδραιωμένα στερεότυπα και η άγνοια διευρύνουν περαιτέρω το χάσμα μεταξύ τους, καθιστώντας αδύνατο να συνεργαστούν, να συνδιαμορφώσουν και να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους σε κοινή βάση.
Είναι ευρέως γνωστό ότι η κατάσταση έχει βελτιωθεί τις τελευταίες δεκαετίες, με την ένταξη χωρών στην ΕΕ, την προώθηση των οικονομικών σχέσεων και την ενίσχυση του διαλόγου σε τοπικό επίπεδο. Η υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών βοήθησε προς αυτή την κατεύθυνση.
Το 2022, η οργάνωση SEE in Action με την υποστήριξη του Ιδρύματος Friedrich Naumann για την Ελευθερία Ελλάδας και Κύπρου, έχει υλοποιήσει το έργο «Ενίσχυση δεσμών μεταξύ αποξενωμένων γειτόνων στην περιοχή: Ελλάδα, Βουλγαρία, Βόρεια Μακεδονία». Το φιλόδοξο και καινοτόμο έργο είχε ως στόχο να φέρει κοντά τους νέους των τριών χωρών σε ένα περιβάλλον συνεργασίας και αμοιβαίας κατανόησης και να προσφέρει έναν ανοιχτό πεδίο διαλόγου σε θέματα που απασχολούν τους νέους στις εν λόγω χώρες.
Στο έργο συμμετείχαν οργανώσεις της ΚτΠ και από τις τρεις χώρες σε τρεις χωριστές συναντήσεις, όπου συζητήθηκαν όλα τα ευαίσθητα και καίρια ζητήματα της νεολαίας. Εκπαίδευση και απασχόληση, ανθρώπινα δικαιώματα, καταπολέμηση των διακρίσεων και ζητήματα φύλου, φυσικό/αστικό περιβάλλον και βιωσιμότητα.
Εκπαίδευση και Απασχόληση
Η πρώτη συνάντηση έγινε στη Θεσσαλονίκη και το θέμα που αναλύθηκε ήταν η «Εκπαίδευση και Απασχόληση». Οι οργανώσεις από την Ελλάδα, τη Βόρεια Μακεδονία και τη Βουλγαρία εργάστηκαν εντατικά σε αυτά τα κρίσιμα θέματα και κατέληξαν σε συστάσεις πολιτικής, κοινές προοπτικές και πρωτοβουλίες συνεργασίας για τα επόμενα χρόνια.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η παιδεία και η απασχόληση είναι υψίστης σημασίας για την περιοχή. Οι οργανώσεις επικεντρώθηκαν στη διαδικασία ψηφιοποίησης και στη σωστή σύνδεση μεταξύ εκπαιδευτικού συστήματος και αγοράς. Παράλληλα, επισημάνθηκε η έλλειψη κρατικών δαπανών για την εκπαίδευση και εναλλακτικές ιδιωτικές επιλογές. Τέλος, το brain drain αποτελεί κοινό στοιχείο που παρατηρείται σε όλες τις χώρες και πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Μερικές από τις συστάσεις πολιτικής επικεντρώνονται στα εξής:
- Τα κράτη και ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να συνεργαστούν για να παράσχουν όλα τα απαραίτητα εργαλεία και εξοπλισμό τόσο στους δασκάλους όσο και στους μαθητές για ομαλή, αλλά γρήγορη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή.
- Η ανακατανομή των πόρων από τις κυβερνήσεις για την ψηφιοποίηση των σχολείων και την περαιτέρω κατάρτιση του εκπαιδευτικού προσωπικού είναι απαραίτητη.
- Εκπαιδευτικό σύστημα βασισμένο σε κίνητρα και προώθηση της αριστείας εντός και εκτός πανεπιστημίου.
- Παροχή σε μαθητές και καθηγητές σύγχρονου υλικού και λογισμικού και καλύτερη κατάρτιση στους εκπαιδευτικούς σχετικά με τον τρόπο αποτελεσματικής χρήσης αυτών των εργαλείων.
- Απαιτούνται περαιτέρω επενδύσεις στην τριτοβάθμια εκπαίδευση προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα και η ποικιλομορφία των ερευνητικών πεδίων σπουδών και των διαθέσιμων ερευνητικών πόρων και εξοπλισμού. Αυτό θα δημιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες για τα άτομα με υψηλή μόρφωση και δεξιότητες για να επιδιώξουν τους ακαδημαϊκούς τους στόχους χωρίς να χρειάζεται να μεταναστεύσουν.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι οργανώσεις εντόπισαν πολλά κοινά σημεία και χώρο για συνεργασία μεταξύ των τριών χωρών. Αυτή η διασύνδεση θα μπορούσε να προσφέρει καλύτερη γνώση και κατανόηση, να ενδυναμώσει τοπικές και εθνικές πρωτοβουλίες και να δημιουργήσει ένα δίκτυο νέων με κοινό τρόπο σκέψης που είναι πρόθυμοι να επιτύχουν αλλαγές στις κοινωνίες τους.
Προτεινόμενες Τριμερείς Δραστηριότητες
⇢Podcast και διαδικτυακές ενημερωτικές συνεδρίες
Θα δημιουργηθεί μια σειρά από podcast και διαδικτυακές ενημερωτικές συνεδρίες με επίκεντρο τα προαναφερθέντα θέματα. Καλές πρακτικές τοπικών επιχειρήσεων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και κοινοτήτων από την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τη Βόρεια Μακεδονία θα συζητηθούν, με την ελπίδα να εμπνεύσουν και να προσελκύσουν το κοινό και να προωθήσουν την περιφερειακή συνεργασία και επικοινωνία.
⇢ Κοινή ομάδα στο Facebook
Η πρώτη άμεση δράση θα είναι η δημιουργία μιας κοινής ομάδας στο Facebook όπου οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία και την ευθύνη να ενημερώνουν τους συνεργάτες και τους υποστηρικτές τους για τις πρόσφατες τάσεις, νέα, δραστηριότητες για την αντιμετώπιση όλων των ζητημάτων που αναφέρονται σχετικά με την εκπαίδευση και την απασχόληση των νέων, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη βιωσιμότητα.
⇢ Προσέλκυση περισσότερων οργανώσεων και ακτιβιστών
Ενθαρρύνεται και υποστηρίζεται η επέκταση του τριμερούς δικτύου πέρα από τα άτομα, τις ΜΚΟ και τα ιδρύματα που συμμετείχαν στο έργο με την πρόσκληση, την εισαγωγή και τη συμμετοχή περισσότερων οργανώσεων σε κοινές δραστηριότητες.
Disclaimer
Το άρθρο έχει γράψει η Ελένη Σιαπικούδη, Βοηθός Προγράμματος του FNF σε Ελλάδα και Κύπρο, με βάση τις τελικές πολιτικές προτάσεις του προγράμματος "Strengthening bonds between alienated neighbors in the region: Greece, Bulgaria, North Macedonia”.
Το πρόγραμμα "Strengthening bonds between alienated neighbors in the region: Greece, Bulgaria, North Macedonia,” πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Ιδρύματος Friedrich Naumann για την Ελευθερία. Οι απόψεις που δημοσιεύονται στο κείμενο εκφράζουν τους συντάκτες και όχι απαραίτητα τις απόψεις του Ιδρύματος Friedrich Naumann.