ΠΕΡΙΦΕΡΙΑΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

ΙΙΙ. Συνεργασία Νέων χωρίς Σύνορα

Ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον και ανησυχία εγείρεται τα τελευταία χρόνια για το περιβάλλον και την κλιματική κρίση. Νέοι, ακτιβιστές και πολιτικοί σε διάφορες βαθμίδες του πολιτικού φάσματος υποστηρίζουν βιώσιμες λύσεις και αναδιοργάνωση του τρόπου ζωής μας. Έναν χρόνο πριν, η εισβολή στην Ουκρανία προκάλεσε ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη και έκανε την ανάγκη για αλλαγή πιο εμφανή από ποτέ.

Η πολυπλοκότητα του ζητήματος καθιστά την εξεύρεση λύσης και τη δράση πρόκληση. Από τη μία πλευρά, οι ειδικοί ανησυχούν και υποστηρίζουν την προστασία του περιβάλλοντος, και τη διατήρηση των φυσικών πόρων. Το οικοσύστημα και τα είδη αυτού, η επισιτιστική ασφάλεια και οι ενεργειακές επιλογές είναι μερικά από τα βασικότερα ζητήματα. Ωστόσο, η ατζέντα περιλαμβάνει επίσης τον τρόπο με τον οποίο τα άτομα ζουν και λειτουργούν στην κοινωνία. Η στροφή προς βιώσιμες λύσεις, αγροτική ανάπτυξη, «έξυπνες πόλεις» και εναλλακτικές πρωτοβουλίες φιλικές προς το περιβάλλον βρίσκονται ψηλά στην συζήτηση.

Σε μια προσπάθεια επίτευξης συνεργασίας και κοινής δράσης σε τριμερές επίπεδο, ο οργανισμός SEE in Action, με την υποστήριξη του Ιδρύματος Friedrich Naumann για την Ελλάδα και την Κύπρο, διοργάνωση το τρίτο μέρος του έργου «Ενίσχυση των δεσμών μεταξύ αποξενωμένων γειτόνων στην περιοχή : Ελλάδα, Βουλγαρία, Βόρεια Μακεδονία», με θέμα φυσικό/αστικό περιβάλλον και βιωσιμότητα.

Σε αυτό το πλαίσιο, το τελευταίο θέμα που συζητήθηκε και κερδίζει όλο και μεγαλύτερη προσοχή τα τελευταία χρόνια είναι η βιωσιμότητα και το περιβάλλον. Οι νέοι στην περιοχή ανησυχούν ιδιαίτερα για την κλιματική αλλαγή και τις προτάσεις πολιτικής προς αυτή την κατεύθυνση. Πιο συγκεκριμένα, τονίζουν την αναγκαιότητα για περισσότερη ενημέρωση, εκπαίδευση και δράση προς τις «πράσινες πόλεις», μηχανισμούς υποστήριξης για startups, τις αγροτικές περιοχές και τη γεωργία.

Όπως τόνισαν οι συμμετέχοντες, η βιωσιμότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι έννοιες αλληλένδετες και συμπληρωματικές. Οι φορείς της ΚτΠ πρέπει να συμμετάσχουν περαιτέρω στην προώθηση αυτής της σύνδεσης και να αποφύγουν τη διάσπαση των δύο εννοιών. Ως εκ τούτου, οι απαγορεύσεις και οι περιορισμοί δεν είναι κατάλληλες λύσεις για ένα σύνθετο ζήτημα, όπως αυτό. Σε όλα τα κοινωνικά επίπεδα, θα πρέπει να υπάρχει κοινή κατανόηση και πορεία δράσης. Επομένως, ο δρόμος προς τη βιωσιμότητα, πρέπει επίσης να έχει επίκεντρο τις κοινότητες και τις κατα τόπους περιοχές, με έμφαση στην εξειδικευμένη έρευνα και τη συλλογή και χρήση δεδομένων που θα αντιμετωπίζουν τόσο ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων όσο και τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (SDGs).

Ενδεικτικές προτάσεις:

Οι συμμετέχοντες πρότειναν:

• να δημιουργηθούν πολιτικές και μηχανισμοί διασφάλισης, προκειμένου να υποστηριχθούν οι πληθυσμοί που επηρεάζονται από τις αλλαγές.
• Η κοινωνία των πολιτών και οι τοπικές αρχές μπορούν να συνεργαστούν, πραγματοποιώντας κοινές εκστρατείες ευαισθητοποίησης των τοπικών κοινωνιών, προκειμένου να τις ενημερώσουν και να προωθήσουν τα οφέλη της βιωσιμότητας, και να υποστηρίξουν ενεργά και ανοιχτά τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία, να προστατεύσουν την ποιότητα των φυσικών πόρων, συμπεριλαμβανομένου του αέρα, του εδάφους και του νερού μεταξύ άλλων.
• να υποστηριχθεί η κοινωνική επιχειρηματικότητα και οι νέοι επιχειρηματίες στη γεωργία. Η εκπαίδευση, τα σεμινάρια και οι συμβουλές από εμπειρογνώμονες, θα πρέπει να παρέχονται από τις τοπικές και κρατικές αρχές σε συνεργασία με τους φορείς της ΚτΠ. Η ανάπτυξη της γεωργίας πρέπει να στοχεύει στο μέλλον με σεβασμό στις ανάγκες του περιβάλλοντος και της κοινωνίας.
• Η Κοινωνία των Πολιτών θα πρέπει να συμμετέχει σε συνεχή και παραγωγική άσκηση πίεσης προς αυτήν την κατεύθυνση και υπεράσπιση υπέρ της διαδικασίας εφαρμογής από τη χώρα των προαναφερθέντων πολιτικών και στρατηγικών.

Αναλυτές και ακτιβιστές προτείνουν διάφορες εναλλακτικές λύσεις για την αντιμετώπιση του θέματος. Η λύση έρχεται από το τρίγωνο κυβέρνηση – οικονομία – άτομα. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να διαμορφώσουν το περιβάλλον και τα κίνητρα για τους επιχειρηματίες και τις επιχειρήσεις να είναι πιο βιώσιμες και καινοτόμες καθώς επίσης τα άτομα να λάβουν την κατάλληλη ενημέρωση, προκειμένου να αλλάξουν τις παλιές τους συνήθειες.

Υπο αυτές τις συνθήκες, οι πολιτικοί και οι ακτιβιστές οφείλουν να θεωρούν ότι τα περιβαλλοντικά ζητήματα, όπως η κλιματική αλλαγή, η ρύπανση του αέρα και των υδάτων και η απώλεια της βιοποικιλότητας, μπορεί να αποτελέσουν κίνδυνο για τις ζωές των ανθρώπων ή τουλάχιστον να θέσουν σε κίνδυνο τη διαβίωσή τους. Κανείς δεν πρέπει να μείνει ανυπεράσπιστος στις περιβαλλοντικές συνέπειες των οικονομικών μας ενεργειών. Για το λόγο αυτό, οι περιβαλλοντικές πολιτικές υιοθετούνται για τους πολίτες και όχι εναντίον τους.

Προτεινόμενες Τριμερείς Πρωτοβουλίες

⇢ Αδελφοποιήσεις πόλεων

Οι τρεις αντίστοιχες χώρες μοιράζονται κοινά γεωγραφικά χαρακτηριστικά (βουνά, ποτάμια και λίμνες). Η περιφερειακή συνεργασία θα μπορούσε να αποδειχθεί το κλειδί για πολλά περιφερειακά ζητήματα. Έτσι, οι οργανισμοί θα πρέπει να ενθαρρύνουν τις τοπικές αρχές να έρθουν πιο κοντά με τους γείτονες προκειμένου να δημιουργήσουν βήμα-βήμα τις κατάλληλες συνθήκες για την εφαρμογή δράσεων και πολιτικών, για τη δημιουργία ενός βιώσιμου φυσικού περιβάλλοντος, καθώς και βιώσιμων διαύλων και γεφυρών περιφερειακής συνεργασίας και επικοινωνίας.

Disclaimer

Το άρθρο έχει γράψει η Ελένη Σιαπικούδη, Βοηθός Προγράμματος του FNF σε Ελλάδα και Κύπρο, με βάση τις τελικές πολιτικές προτάσεις του προγράμματος "Strengthening bonds between alienated neighbors in the region: Greece, Bulgaria, North Macedonia”.

Το πρόγραμμα "Strengthening bonds between alienated neighbors in the region: Greece, Bulgaria, North Macedonia,” πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Ιδρύματος Friedrich Naumann για την Ελευθερία. Οι απόψεις που δημοσιεύονται στο κείμενο εκφράζουν τους συντάκτες και  όχι απαραίτητα τις απόψεις του Ιδρύματος Friedrich Naumann.